Alle reizen in één overzicht, Uitgebreide reisgids, Nieuws & achtergronden


Etiquette & gewoontes

Meisje met thanaka

Als je op reis gaat naar Myanmar, is het handig om wat basiskennis van de cultuur en gewoontes van Myanmar te weten. Hiermee kun je onenigheid of wrijving voorkomen en op een goede manier omgaan met de mensen in Myanmar, zonder deze te kwetsen. Hoewel Myanmar haar eigen gewoonten en gebruiken heeft, zijn de mensen heel flexibel en zijn de manieren vooral van belang voor een goede interactie met de lokale bevolking. De samenleving van Myanmar kenmerkt zich door ‘ana’, het gevoel van aarzeling of ontwijking om gezichtsverlies te voorkomen.

Mensen groeten

Mingalarbar‘ is het woord waarmee mensen elkaar begroeten in Myanmar, sinds het land haar onafhankelijkheid herwon in de jaren ’60. Voorheen begroette men elkaar met de woorden ‘Kyan gan thar lo nog mar lar’ of ‘Mar bar yet lar’. Of nog informeler met ‘Nay kaung lar’ wat het meeste lijkt op ‘Hoe gaat het?’. Tegenwoordig is echter ‘Mingalarbar’ de meeste gebruikte vorm van begroeten en wordt het ook door schoolkinderen gebruikt om hun leraren te begroeten.

Namen

Volgens de traditie in Myanmar, hebben mensen geen achternaam. Vrouwen hebben hun eigen naam en behouden deze zelfs na het huwelijk. Kinderen worden vaak vernoemd naar de dag van de week waarop hij of zij geboren is, waarbij elke dag van de week wordt aangeduid door bepaalde letters in het Myanmarese alfabet. Zo wordt maandag bijvoorbeeld aangeduid door de namen Kyaw, Khin, Kyin, etc. en dinsdag door namen als San, Su, Nyi, etc. Een andere manier van naamgeving is op basis van de geboortedatum.

Lichaamstaal

In Myanmar wordt het als onbeschoft beschouwd om iemands hoofd aan te raken, aangezien dit het ‘hoogste’ punt van het lichaam is. Ook is het een taboe om elkaar met de voeten aan te raken, en nog erger is het om je voeten te gebruiken om iets aan te wijzen of met je voeten naar een ouder iemand gericht te zitten. De voeten worden namelijk als laagste deel van het lichaam beschouwd.


Het wijzen naar Boeddha beelden wordt beschouwd als godslasterlijk, hoewel dit langzaam meer geaccepteerd wordt. Bij het betreden van een tempel, woning of pagode dien je je schoenen altijd uit te doen en bij een bezoek aan een pagode dien je met de klok mee te lopen.


In het openbaar is het gebruikelijk dat vrienden van hetzelfde geslacht of familieleden fysieke genegenheid aan elkaar tonen, maar tussen geliefden zie je dit zelden in het openbaar. Het is dus normaal dat vrienden hand in hand of met de armen om elkaar lopen, maar bij koppels zul je dit niet snel zien, behalve in de grote steden.

Kleding

Man met longyi

In de 19e eeuw kwam vanuit het zuiden van India de ‘Longyi‘ naar Myanmar overgewaaid. Dit is een eenvoudige doek die rond de taille gewikkeld wordt en die door zowel mannen als vrouwen gedragen wordt. Traditionele longyi’s zijn geborduurde of bedrukte doeken van ongeveer 2 meter lang die worden genaaid in een buisvorm. Voor mannen wordt de longyi ook wel ‘pasoe’ genoemd en voor vrouwen ‘htamein’. Beide lijken op elkaar, maar worden anders gedragen; de mannen dragen ze met een knoop aan de voorkant, terwijl vrouwen ze vastbinden aan de zijkant met de knoop verscholen in een zwarte band die aan de bovenkant van de longyi is vastgenaaid.


Voor mannen zijn de longyi’s vaak voorzien van gestreepte patronen in gedekte kleuren, terwijl bij vrouwen deze zijn voorzien van bloemrijke ontwerpen in felle kleuren. Voor speciale gelegenheden als bruiloften worden meer elegantere longyi’s gedragen gemaakt van zijde.

Thanaka

Thanaka is een geel-witte crème die veel vrouwen in Myanmar dragen in hun gezicht of op hun armen. De crème wordt gemaakt van de gemalen schors van verschillende bomen en wordt gedragen ter bescherming tegen de hydraterende effecten van zonlicht. De manier van opbrengen kan variëren van een eenvoudige ronde vlek op elke wang, tot meer ingewikkelde patronen met behulp van stencils van bladeren. Behalve de cosmetische en zon-blokkerende eigenschappen van thanaka, wordt het ook verondersteld dat het acne kan genezen.